W ramach działań “Polscy naukowcy u progu niepodległości”, w dniach 23-25 stycznia 2019 r. młodzież Zespołu Szkół Nr 2 w Choszcznie miała okazję zwiedzić wystawę wypożyczoną z Muzeum Marii Skłodowskiej – Curie w Warszawie, poświęconą profesorowi Janowi Czochralskiemu, wybitnemu polskiemu chemikowi. Wystawa miała na celu przybliżenie osoby prof. Jana Czochralskiego oraz jego odkrycia jako powodu do dumy narodowej. Ekspozycję stanowiło 20 plansz ukazujących postać i dokonania uczonego; jego związki z Politechniką Warszawską; metodę otrzymywania monokryształów opracowaną przez niego i nazwaną później metodą Jana Czochralskiego; niektóre fakty z prywatnego życia profesora, a także bolesny i długi proces związany z rehabilitacją Jana Czochralskiego.
Jan Czochralski był polskim chemikiem, który urodził się 23 października 1885 roku w Kcyni. Ze względu na odkrycie pomiaru szybkości krystalizacji metali, nazywany jest obecnie ojcem rewolucji elektronicznej. Metoda Czochralskiego polega na powolnym, stopniowym wyciąganiu z roztopionego materiału zarodka krystalicznego w sposób zapewniający kontrolowaną i stabilną krystalizację na jego powierzchni. Legenda głosi, że naukowiec wynalazł tę technikę przypadkowo. Przez roztargnienie, zamiast w kałamarzu, zanurzył pióro w tyglu z gorącą cyną. Metodę Czochralskiego na skalę przemysłową stosuje się do produkcji monokryształów, np. półprzewodników.
Naukowiec przyczynił się również do opatentowania stopu zwanego metalem B, charakteryzującego się dobrymi własnościami ślizgowymi. Metal B znalazł praktyczne zastosowanie w kolejnictwie. Profesor znany jest także z opracowania odczynników do trawienia metali oraz nierentgenowskiej – optycznej metody określania orientacji kryształów metali.
Uczniowie aktywnie uczestniczyli w wystawie, poszukując odpowiedzi na pytania znajdujące się na biletach wstępu. Taka forma zwiedzania połączonego z wyszukiwaniem informacji nie była nudna i aktywizowała uczniów do zainteresowania się przedstawioną postacią.
Jadwiga Czyż
